De Pasterze, Oostenrijks grootste gletsjer
De Pasterze is een enorme ijsmassa in Karinthië die zich honderden jaren geleden heeft gevormd op de Großglockner, de grootste berg van Oostenrijk. Hij bevindt zich in het spectaculaire Mölltall, waar je naast de Großglockner (3798 meter) ook uitzicht hebt op de Johannisberg (3453 meter) en de Sonnenwelleck (3261 meter). De bereikbaarheid en de voorzieningen zijn uitstekend. Daardoor is het ook mogelijk om met kinderen dit unieke fenomeen te bezoeken.
De Pasterze met bezoekers in de voorgrond.
Ga je naar Karinthië en zoek je een hotel of vakantiehuisje? Wacht dan niet te lang met boeken. Op deze pagina op Booking.com vind je een uitgebreid aanbod van leuke accommodaties. Betalen doe je meestal pas na aankomst.
Wat is er te doen en te zien?
Het Mölltall maakt deel uit van het gebergte de Hohen Tauern en hoort bij de Glocknergruppe. De Pasterze ligt tussen 3450 en 2100 meter hoogte. De lengte is ongeveer 8 kilometer, de oppervlakte ongeveer 17 vierkante kilometer, de inhoud circa 1,7 kubieke kilometer en de maximale dikte ongeveer 180 meter. Dat hier geen exacte getallen staan komt door de variatie; de Pasterze krimpt en groeit gedurende de seizoenen. Daarbij moet opgemerkt worden dat het krimpen veel sneller gaat dan het groeien. Het gevolg is dat de gletsjer ieder jaar enkele tientallen meters korter wordt.
Je kunt naar de Pasterze lopen en hem bekijken en aanraken. Als je je laat begeleiden door een gecertificeerde gids, kun je er zelfs overheen trekken. Door het smelten van het ijs veranderen de routes ernaartoe en erover echter continu. Vanaf de parkeerplaats wordt de afstand in de loop der jaren bijvoorbeeld steeds groter. Tijdens de wandeling zie je bordjes die aangeven tot hoe ver het ijs op een bepaald moment in het verleden kwam. Zo leer je onder andere dat het meertje dat zich onderaan de gletsjer bevindt, vroeger nog deel uitmaakte van de ijsmassa.
Dichtbij de ijsmassa, foto door Frans Berkelaar (CC BY 2.0).
Het steilste gedeelte van de wandeling naar de gletsjer kun je afleggen met de Gletscherbahn Großglockner/Heiligenblut. Het is een kabeltreintje. De uitbater biedt zowel enkele reizen als retours aan. Het alternatief is twee keer een wandeling van ongeveer twintig minuten; eerst omlaag en op de terugweg weer omhoog. Het laatste deel van de route is niet steil, maar soms wel lastig begaanbaar vanwege de vele stenen en rotsen. De ondergrond heeft veel weg van een maanlandschap.
Een goede conditie is niet noodzakelijk om het traject af te leggen. Een goede voorbereiding kan de tocht aanzienlijk vergemakkelijken. Daarom staan hieronder enkele praktische tips:
- Zorg voor een goede uitrusting. Denk daarbij aan goed schoeisel en passende kleding. Het kan handig zijn om je rugzak enige dagen van tevoren te pakken, want dan schieten je nog dingen te binnen die je mee wilt nemen. Denk bijvoorbeeld aan een verrekijker en mondvoorraad.
- Informeer van tevoren naar de weersomstandigheden. Het kan namelijk koud, nat en onaangenaam zijn op de Großglockner.
- Verlaat het hoofdpad alleen als je een deskundige en gecertificeerde begeleider bij je hebt. Ga niet onbesuisd de Pasterze op, want je kunt er verraderlijke gletsjerspleten tegenkomen.
Uitzicht vanaf de Kaiser-Franz-Josefs-Höhe, foto door Arne Müseler (CC BY-SA 3.0).
Geschiedenis van de Pasterze
De naam Pasterze is afgeleid van het Sloveense woord ‘paster’ of ‘pastir’ dat herder betekent. Het is moeilijk om je tegenwoordig voor te stellen dat er op de plek waar de ijsmassa zich bevindt ooit een weide was, maar wetenschappelijk onderzoek geeft wel aanwijzingen in die richting. We hebben het dan over de bronstijd. Nog in de vierde eeuw na Christus was de Pasterze kleiner dan in 2006.
Schilderij van de Pasterze uit 1799 door J.N.
Keizer Franz Joseph 1 zag in 1856 de gletsjer in zijn maximale omvang; de inhoud van de Pasterze was toen met 35 vierkante kilometer tweemaal zo groot als tegenwoordig. Op sommige plekken heeft het ijs zich twee kilometer teruggetrokken. Het smeltproces lijkt zich nu te versnellen. In het bovenste gebied nam de dikte van het ijs in 2022 met 3,7 meter af. De jaren daarvoor was dat gemiddeld slechts 1,6 meter. Toch is de Pasterze, ook vandaag de dag, nog altijd indrukwekkend om te zien.
Openingstijden en toegangsprijzen
Er staat geen loket voor de Pasterze waar je moet betalen. Desondanks is het onvermijdelijk om kosten te maken als je er wilt komen. De gletsjer is namelijk alleen bereikbaar vanaf de Kaiser-Franz-Josefs-Höhe en daar kom je alleen via een tolweg, de Großglockner-Hochalpenstraße. Lees voor de actuele openingstijden en toegangsprijzen het artikel elders op deze site.
De Gletscherbahn Großglockner/Heiligenblut is geopend van juli tot september, tussen 10.00 en 16.00 uur. Een retourticket kost € 16,50 voor volwassenen en € 8,50 voor kinderen. Voor een enkele reis betaalt een volwassene € 10,00.
Kaart en bereikbaarheid van de Pasterze
Op de kaart hierboven is de Pasterze aangegeven met A. Vanaf de Kaiser-Franz-Josefs-Höhe (B) gaat het kabeltreintje naar beneden, maar je kunt ook lopen. De Kaiser-Franz-Josefs-Höhe en de parkeerplaatsen liggen aan het einde van een zijweg van de Großglockner-Hochalpenstraße. Het laatste deel van deze weg staat op de kaart met een rode lijn aangegeven.
Zoek je een huurauto om na aankomst Oostenrijk te verkennen? Via Booking.com regel je snel een huurauto in Oostenrijk. Alle aanbieders worden eenvoudig met elkaar vergeleken voor de laagste prijs.
De Großglockner-Hochalpenstraße verbindt Karinthië en het Salzburgerland. De Kaiser-Franz-Josefs-Höhe is vanuit beide richtingen bereikbaar. Vanuit het noorden nader je de Pasterze via Bruck an der Großglocknerstraße. Vanuit het zuiden rijd je langs Heiligenblut am Großglockner. Gratis parkeren kan ter plaatse. Tip: Als je er toch bent mag je de Wilhelm Swarovski observatietoren eigenlijk niet missen. Je hebt er een prachtig uitzicht over het landschap. Daarnaast vind je bij de parkeerplaats ook horeca, winkeltjes en een museum.
Lijkt Heiligenblut je een leuke bestemming voor je vakantie? Kijk op deze pagina over Heiligenblut op Booking.com voor een overzicht en prijzen van de hotels.
Verder lezen
Benieuwd wat er in de omgeving verder nog te zien en te doen is? Bekijk dan de artikelen over Heiligenblut, de Großglockner-Hochalpenstraße of het Mölltall.