Festung Hohensalzburg, een Oostenrijkse topattractie
Maar liefst 120 meter boven de barokke architectuur van het historische Salzburg bevindt zich de Festung Hohensalzburg. Het is een ommuurde stenen burcht, die met een lengte van 250 meter en een breedte van 150 meter tot de grootste van Europa behoort. Vanaf de torens heb je een overweldigend uitzicht. Daarnaast valt er in het complex van alles te beleven. Denk daarbij niet alleen aan een rondgang door spannende gangetjes langs historische kamers, maar ook aan het bijwonen van verschillende festiviteiten en de bezichtiging van unieke objecten. Dat alles maakt het gebouw tot een van de best bezochte toeristische trekpleisters van Oostenrijk.
Festung Hohensalzburg gezien vanuit de stad, foto door Sarah Leo (CC BY-ND 2.0).
Salzburg is een populaire bestemming. Wacht daarom niet te lang met het reserveren van een hotel. Kijk voor de beschikbaarheid en prijzen op deze pagina over Salzburg op Booking.com.
Wat is er te doen en te zien?
Festung Hohensalzburg is in de eerste plaats een omvangrijk historisch gebouw met een bijzondere architectuur. Waar je je ook bevindt; de ruimte op zich is al bezienswaardig. Daarbij heeft iedere plek een functie die hem extra interessant kan maken, onder andere als uitzichtpunt of als expositieruimte. Ook kun je religieuze plekken als de Georgskirche of de Romaanse kapel bezoeken. En wie goed kijkt ziet op verschillende plekken kleine historische toiletten aan de buitenkant van het fort hangen.
De binnenplaats van de burcht, foto door Cha già José (CC BY-SA 2.0).
Andere hoogtepunten zijn:
- Het zoutmagazijn: Hier sloegen de machthebbers het witte goud van Salzburg op. In een tijd dat zout onontbeerlijk was om voedsel te kunnen bewaren, bracht het de stad veel voorspoed en macht. Pronkstuk in deze ruimte is een gedetailleerd 3D-model van de oude binnenstad van Salzburg. Het is bedekt met een dun laagje zout, dat het object een toverachtige glinstering bezorgt.
- De Reckturm: Ooit was dit de kerker van het kasteel. Ten onrechte is het ook wel een martelkamer genoemd. Nu is er aandacht voor willekeur en onderdrukking.
- Goldener Saal of Fürstenzimmer: Deze kamer is onveranderd sinds 1502. De Koningsblauwe cassetteplafonds met vergulde knoppen zijn spectaculair en roepen associaties op met een heldere sterrenhemel. Ook de gedraaide marmeren kolommen waar het plafond op rust zijn imposant. Deze laatgotische versieringen behoren tot de best bewaarde van Europa in een seculier gebouw.
Musea
Het monumentale karakter van de Festung Hohensalzburg leent zich uitstekend voor een museale functie. Vandaar dat je in de burcht maar liefst drie musea kunt bezoeken. Het eerste is Das Festungsmuseum, dat sinds 1952 bestaat en zich uitspreidt over 13 kamers. Je vindt er tal van historische voorwerpen als wapens en folterinstrumenten. Verschillende media-objecten geven een nadere toelichting op de kunst, cultuur en geschiedenis van de stad.
Het Festungsmuseum, foto door Steve Collis (CC BY 2.0).
Ten tweede is de vesting sinds 1924 de thuisbasis van het Rainermuseum. Dit ter nagedachtenis aan het voormalige Salzburger Infanterieregiment Arzduke Rainer. De geschiedenis daarvan gaat terug tot 1682.
Van geheel andere aard is Das Marionettenmuseum. Het herbergt talloze historische poppen uit het wereldberoemde Salzburger Marionettentheater. Je kunt er onder andere Papageno en Papagena zien uit Die Zauberflöte van Wolfgang Amadeus Mozart. Een andere opstelling gaat dieper in op het leven van de componist en maakt onder andere inzichtelijk hoe hij vroeger reisde. Ook is er een historische reconstructie van de boerenopstand in 1525.
Evenementen
Het spreekt voor zich dat het grootste bouwwerk in de geboortestad van Mozart onderdak biedt aan concerten. Dit gebeurt onder andere binnen het kader van het Mozartfestival in de Fürstenzimmer. De Salzburger torenconcerten doen oude tijden herleven met ceremoniële trompetklanken. Eten en drinken kan voor- en nadien ter plekke, want binnen de vesting bevindt zich een restaurant. Op het gebied van beeldende kunst vindt in de vesting sinds 1953 jaarlijks een zomeracademie plaats met verschillende cursussen. Deze werden opgezet door de vermaarde Oostenrijkse kunstenaar Oskar Kokoschka (1886-1980).
Hohensalzburg boven de mist.
Salzburger stier
Om zeven uur ‘s ochtends en zeven uur ‘s avonds klinkt er vanuit een houten balkon van de vesting een orgel over Salzburg. Het instrument stamt uit 1502 en is het oudste nog werkende exemplaar in zijn soort. De geluiden die eruit komen doen met enige fantasie denken aan een stier. Dat heeft het de bijnaam ‘Salzburger Stier’ opgeleverd. Als je ervoor kiest om je te laten rondleiden door de vesting, is dit opmerkelijke instrument het laatste dat je daarbij te zien krijgt.
Salzburgers zelf worden overigens ook wel eens stierenwassers genoemd. Dat heeft niets te maken met dit orgel, maar alles met een list uit de tijd van de hierboven al eerder genoemde boerenopstand in 1525; om belegeraars de indruk te geven dat er voldoende eten in de vesting was, lieten Salzburgers dagelijks vanaf de vesting een andere stier zien. Althans, zo leek het, want in werkelijkheid schilderden ze iedere dag dezelfde stier in een andere kleur om na een rondgang met het dier de verf er weer af te wassen. Misleid en ontmoedigd dropen de opstandige boeren af.
Geschiedenis van Festung Hohensalzburg
De anekdote over de stier stamt uit een van de onrustigste episoden uit de geschiedenis van de vesting. Meer belegeringen zijn er niet geweest en dat verklaart hoe het kan dat het bouwwerk na al die jaren nog steeds ongeschonden boven op De Festungsberg staat. Zelfs tijdens de Napoleontische oorlogen liep het geen schade op. Dat is te danken aan een vroegtijdig vertrek van de toenmalige bewoners en het uitblijven van elke vorm van verdediging.
Tekening van de burcht halverwege de 19e eeuw uit Meyer's Universum.
Het oudste deel van de vesting stamt uit de elfde eeuw en bestaat uit een bakstenen paleis in romaanse stijl met een woontoren. De aartsbisschoppen die er resideerden hebben met name in de vijftiende eeuw delen aangebouwd, niet in de laatste plaats om zich tegen opstandige stedelingen te kunnen beschermen. Verschillende bastions, poorten, torens, een bakkerij en een wapenkamer zijn toen ontstaan. De meest recente uitbreidingen dateren uit de zeventiende eeuw en zijn het gevolg van de toen heersende angst voor een Turkse invasie. Sinds het einde van de negentiende eeuw heeft de vesting vooral een toeristische functie. Uit die tijd stamt het treintje dat bezoekers desgewenst naar boven brengt.
Openingstijden en toegangsprijzen
Festung Hohensalzburg is van mei tot en met september geopend van 8.30 tot 20.00 uur. Buiten dit hoogseizoen is het complex van 9.30 tot 17.00 uur toegankelijk. De musea hanteren afwijkende openingstijden die iets beperkter zijn. Er bestaan drie soorten toegangsbewijzen:
- Panorama tickets; deze geven toegang tot de binnenplaats, de kerk en de muren. Volwassenen betalen daarvoor € 12,00 en kinderen € 4,90.
- Basis; hiermee kun je ook naar de musea. De prijzen zijn € 14,50 (volwassenen) en € 5,90 (kinderen).
- All inclusive; dit zijn de kaarten waar je overal mee naar binnen kunt. Deze zijn vooral interessant voor bezoekers die ook de Goldener Saal of Fürstenzimmer in willen. Ze kosten € 18,00 voor volwassenen of € 6,80 voor kinderen.
Alle kaarten zijn inclusief het gebruik van de FestungsBahn, voor zowel de heen- als de terugweg. Kijk voor actuele informatie op de website van Festung Hohensalzburg.
Kaart en bereikbaarheid van Festung Hohensalzburg
De Festungsberg (A op de kaart) ligt ten zuiden van de stadskern. Je kunt op twee manieren naar Festung Hohensalzburg lopen; allereerst via het Toscaninihof (B), de Mönchsbergscharte en de Festungsgasse of anders vanaf de Kaigasse (C) via de Nonnbergstiege. Het bovenste deel van de toegang loopt in beide gevallen over de Hohen Weg. Maar je kunt ook met de FestungsBahn. Dat scheelt een klim van 100 meter. De funicolare legt het traject af in een minuut. Je vindt het opstappunt aan de Festungsgasse 4 (D).
Salzburg is een populaire bestemming. Wacht daarom niet te lang met het reserveren van een hotel. Kijk voor de beschikbaarheid en prijzen op deze pagina over Salzburg op Booking.com.
Wist je dat je via Booking.com de goedkoopste vlucht naar Oostenrijk boekt? Deze grootste reserveringssite van Europa zet alle vluchten naast elkaar. Kijk hier voor het boeken van een vlucht op Booking.com.
.jpg){kind=link}
Verder lezen
Meteen in de nabijheid van Hohensalzburg vind je een groot aantal andere bezienswaardigheden. Zo is er het Stift Nonnberg iets lager op de Festungsberg. De Salzburger Dom en Stift St. Peter liggen in het historische centrum, niet ver bij het begin van de FestungsBahn vandaan.